Kırım savaşı

Kırım Savaşı‘nın nedenleri, 19. yüzyılın karmaşık siyasi dengeleri sonucunda ortaya çıkmıştır. Başlıca nedenlerden biri, Osmanlı İmparatorluğu’nun o dönemde Doğu Avrupa’da hakim güç olma konumunu kaybetmeye başlamasıdır. Bu durum, birçok Avrupa devletinin dikkatini çekmiş ve Osmanlı’nın toprak bütünlüğü büyük bir endişe kaynağı haline gelmiştir.

Savaşın temel nedenlerinden biri, sıcak denizlere inme politikasını sürdüren Rusya’nın, Osmanlı üzerindeki etkisini artırma arzusudur. Ancak, İngiltere ve Fransa gibi diğer Avrupa güçleri, Rusya’nın güçlenmesinden endişe duyuyorlardı. Kırım Savaşı böylece, Osmanlı İmparatorluğu’nun egemenliği altında bulunan topraklarda farklı güçlerin çıkar çatışmaları nedeniyle kaçınılmaz hale geldi.

Savaşın başlamasında dikkat çeken bir diğer unsur ise, Ortodoks ve Katolik kiliseleri arasında Kutsal Topraklar üzerindeki nüfuz çatışmasıdır. Hristiyanlar için kutsal olan Kudüs ve çevresinde hangi mezhebin daha fazla hakka sahip olacağına dair Avrupa’nın büyük güçleri arasında zıtlaşmalar yaşanmıştı. Osmanlı’nın bu dini meseleyi çözmekte zorlanması ve Rus İmparatorluğu’nun Ortodoksların koruyucusu olarak daha fazla nüfuz sahibi olma isteği, savaşı tetikleyen ana sebepler arasında sayılabilir.

1830’lu yıllardan itibaren Osmanlı İmparatorluğu’nu modernleştirme çabası, iç ve dış politikada birtakım zorlukları da beraberinde getirmişti. Yenilik hareketleri, Osmanlı egemenliğine başkaldırılara, iç çatışmalara ve politik istikrarsızlıklara yol açtı. Bu yüzden dış müdahaleye açık bir siyasi ortam oluştu. Kırım Savaşı böylece geniş kapsamlı jeopolitik, dini ve ülke içi sorunlar nedeniyle kaçınılmaz bir hale geldi.